Lettertype: Alfabeto Tipografico Romano


De Romeinse lettervormen uit het begin van onze jaartelling, de bloeitijd van het Romeinse Rijk, hadden een buitengewoon harmonieuze vorm. Het vormgevingstechnische hoogtepunt van deze ontwikkeling is de Romeinse kapitaal, de Capitalis Romana of Capitalis Monumentalis, de moeder van alle westerse kapitaalschriften. Al eeuwen geldt dat de belettering van de Zuil van Trajanus in Rome het ultieme voorbeeld daarvan is en sindsdien hebben de Romeinse lettervormen invloed op de ontwikkeling van onze typografie en zit het in ons DNA gebakken. 

Is het mogelijk om op basis van historisch materiaal een hedendaags lettertype te ontwikkelen dat de karakteristieke kenmerken van de klassiek Romeinse lettervormen weerspiegelt en tegelijkertijd een verbinding tot stand brengt met de historische en culturele context van Rome? Een lettertype dat vanwege het historische karakter van de anatomische elementen waar het op wordt gebaseerd, verschillende periodes van de stad ‘genetisch’ in zich draagt en daarmee een soort ultieme samenvatting van de Romeinse geschiedenis wordt? Is een dergelijk typografisch extract mogelijk? Dat ga ik onderzoeken.

Op basis van veldwerk, interviews en research ga ik de uitdaging aan een lettertype te ontwerpen waarin ik probeer de ingrediënten van die Romeinse letter te vangen. Met dit lettertype als instrument wil ik een poetische interventie in de stad plegen om de letter zo als het ware weer terug te geven aan de stad en een dialoog aan te gaan met de inwoners van nu. Aanvullend op deze typografische performance, maak ik een podcast waarin ik met experts uit de wetenschap en typografie praat over de geschiedenis, de ontwikkeling en de invloed van de Romeinse inscripties op onze hedendaagse typografie. Alle facetten van dit project komen uiteindelijk samen in een expositie en een publicatie.

Het wordt niet het eerste lettertype dat ik heb ontwikkeld gebaseerd op historisch materiaal. Eerder maakte ik een revival op basis van matrijzen, stempels en drukwerk die de drukker Plantin zelf gebruikte waarvan de originelen nu nog aanwezig zijn in het Museum Plantin Moretus in Antwerpen. Om te ervaren welke moeilijkheden boven tafel komen als je scripts met verschillende typografische kenmerken combineert, maar toch een onderling verband wilt bewaren, heb ik het klassiek Grieks (polytonisch) toegevoegd. Lees hier meer over dit project ↗.