Typefacing Rome: Exploring the Typography of the Eternal City
‘The noblest of all letter forms, despite centuries of efforts at letter improvement, invention, and innovation. […] one cannot avoid praising it as a staggering monument of supercalligraphy. It is simply phenomenal.’ — Edward M. Catich over de Trajanus-kapitalen, The origin of the serif, 1968
Er is geen stad in letterlijke zin zo vol beschreven als Rome. Op muren, gebouwen, monumenten en standbeelden, overal vind je inscripties en opschriften, dwars door alle eeuwlagen heen. De Romeinse inscripties en - vormgeeftechnisch gezien - het onbetwiste hoogtepunt de belettering van de Zuil van Trajanus, hebben al ca 2000 jaar invloed op de ontwikkeling van de Westerse typografie. De Romeinse lettervorm zit in ons DNA gebakken. In mijn project Typefacing Rome: Tracing the Typographic Legacy of Rome neem ik de stad vanuit het perspectief van een [typo]grafisch ontwerper onder de loep. Op basis van historische bronnen, interviews en veldwerk, refelecteer ik met een letterontwerp, poetische interventies in de openbare ruimte en een podcast op de eeuwenoude, maar nog steeds springlevende ‘typographic habit’ van Rome. Hierbij zoek ik actief de samenwerking op met lokale ontwerpers, experts en wetenschappers. In november 2023 verbleef ik ter voorbereiding van dit project een maand in Rome.
Lees meer ⭢
Ontwerpend onderzoek: De Verwarring van Antonio Pigafetta
Wanneer je rondom de aarde reist, ontkom je er niet aan: uiteindelijk verlies je een hele dag óf je wint er een. Dit vreemde fenomeen werd voor het eerst aan den lijve ondervonden toen de leden van de expeditie van Fernão de Magelhães na de eerste reis rondom de wereld terugkeerden in Spanje (1522). In het scheepslogboek dat werd bijgehouden door Antonio Pigafetta, bleek het bij aankomst een dag eerder te zijn dan op het vaste land: er was een dag verdwenen.
In 'de Verwarring van Antonio Pigafetta’ maken Anouk de l’Ecluse en Daphne de Vries een reis langs uiteenlopende zaken die te maken hebben met de internationale datumgrens; de imaginaire lijn die twee opeenvolgende kalenderdagen van elkaar scheidt. Ze besluiten de datumgrens te onderzoeken en stuiten daarbij op een probleem: er is geen internationale overeenkomst die bepaalt waar deze lijn precies ligt. Dit gegeven vormt het startpunt van een avontuurlijke zoektocht.
Ze reizen af naar Parijs en spreken daar de Director of Time die bepaalt hoe lang een seconde duurt. Ze gaan naar Antwerpen om de eerste globe te bezichtigen waar de datumgrens op genoteerd staat en ze spreken cartografen, natuurkundigen, schrijvers, filosofen, wiskundigen, historici en zeelieden over de datumgrens bezien vanuit al die vakgebieden. Maar ook steden als Rome, Luxor en Greenwich zullen worden bezocht, plekken waar de nulmeridiaan gelopen heeft, waar de dag ooit begon. Zo passeren eeuwen geschiedenis de revue en komt een imaginaire lijn tot leven die een grotere rol speelt in het mechaniek van de wereld dan waar een ieder dagelijks bij stilstaat.
Meridiano di Roma
De allereerste visualisatie van de internationale datumgrens is tevens de eerste visulisatie van de nulmeridiaan van Rome: de Circulus Urbanianus op de globe die rond 1645 werd vervaardigd door cartograaf Michael van Langren. Die lijn wil Bureau Merkwaardig tot leven brengen d.m.v. een ontwerpend onderzoek. In 2019 reisden we als aftrap van dit project naar Rome; in een tracking app markeerden we alle punten waar de Primo Meridiano een begaanbare weg kruist om vervolgens al die 36 punten een voor een van noord naar zuid af te reizen met een elektrisch wagentje. Onderweg beleefden we allerlei avonturen. Uiteraad loopt de lijn dwars door het Vaticaan en deze eerste trip stopte dan ook bij de Vaticaanse vestingmuur. Zodra de mogelijkheid zich weer aandoet, pakken we dit project op en zullen de tweede helft van de nulmeridiaan afdwalen.
Lees meer ↗